Tế bào gốc là gì? Vai trò và công dụng của tế bào gốc

Tế bào gốc được phân loại dựa trên nguồn gốc

1. Tế bào gốc từ máu dây rốn

2. Tế bào gốc phôi

Tế bào gốc phôi (Embryonic Stem Cells – ESC) là những tế bào đa năng có xuất hiện từ giai đoạn sớm của phôi thai cho đến giai đoạn phôi nang. Đặc điểm nổi bật của chúng là khả năng biệt hóa cao, có thể trở thành nhiều loại tế bào khác nhau. Tuy nhiên, để thu thập tế bào gốc phôi, người ta phải tách chúng từ phôi nang. Mặc dù quá trình này được thực hiện trong điều kiện nghiên cứu và nhân tạo, nhưng nó vẫn liên quan đến nhiều vấn đề đạo đức và đạo luật. Hiện tại, việc nghiên cứu và ứng dụng tế bào gốc phôi vẫn chỉ ở mức độ nghiên cứu cơ bản và chưa có sự chấp thuận rộng rãi cho việc sử dụng chúng trong điều trị lâm sàng.

3. Tế bào gốc đa năng cảm ứng

Tế bào gốc đa năng cảm ứng (Induced Pluripotent Stem Cells – iPSC) hoặc tế bào gốc đa năng nhân tạo là kết quả của việc tái lập trình tế bào soma hoặc tế bào sinh dưỡng thành tế bào gốc thông qua quá trình cảm ứng sử dụng các yếu tố phiên mã. Tế bào iPSC có tiềm năng ứng dụng đa dạng, tuy nhiên, hiện tại, chi phí sản xuất chúng vẫn còn rất cao, do đó ứng dụng của chúng chủ yếu còn đang trong giai đoạn nghiên cứu và phát triển.

4. Tế bào gốc trưởng thành

5. Tế bào gốc từ mô dây rốn

Mô dây rốn là một cấu trúc kết nối giữa nhau thai và bào thai, chứa nhiều loại tế bào gốc khác nhau thuộc nhóm tế bào gốc nhũ nhi (Infant Stem Cells). Trong nhóm này, chúng ta có tế bào gốc biểu mô (Epithelial Stem Cells), tế bào gốc trung mô (Mesenchymal Stem Cells – MSCs), và tế bào gốc nội mô (Endothelial Stem Cells)…

Mỗi loại tế bào gốc từ mô dây rốn đều mang tính đa năng, có khả năng biệt hóa thành các loại tế bào trong hệ thần kinh, da, sụn, xương, và nhiều loại tế bào khác, điều này giúp chúng hỗ trợ trong điều trị nhiều bệnh lý liên quan đến các cơ quan và mô liên quan. Trong số các loại tế bào này, tế bào gốc trung mô MSCs là loại được nghiên cứu và thử nghiệm nhiều nhất. Tế bào MSCs từ mô dây rốn có nhiều ưu điểm so với tế bào MSCs từ mô mỡ và tủy xương, bao gồm khả năng thu thập mà không gây xâm lấn, tồn tại số lượng lớn, khả năng tăng sinh dễ dàng, và tính non trẻ, ít bị ảnh hưởng bởi điều kiện môi trường. Tuy nhiên, để sử dụng tế bào MSCs từ mô dây rốn, chúng cần được thu thập ngay sau khi em bé được sinh ra và lưu trữ ở điều kiện thích hợp cho đến khi cần sử dụng.

Những ứng dụng của tế bào gốc 

1. Hỗ trợ tìm hiểu cơ chế bệnh lý:

Công dụng của tế bào gốc không chỉ giúp các chuyên gia y tế nghiên cứu cơ chế bệnh lý mà còn giúp họ hiểu rõ hơn về nguyên nhân và tiến trình gây bệnh thông qua việc biến đổi tế bào gốc trưởng thành thành các tế bào khác trong cơ thể như tế bào thần kinh, cơ tim, sụn, xương, vv.

2. Trong y học tái tạo

Tế bào gốc đóng vai trò quan trọng như một hệ thống sửa chữa tự nhiên trong cơ thể con người. Chúng có khả năng biến đổi thành các tế bào chuyên biệt phục vụ việc thay thế và sửa chữa tế bào bị tổn thương hoặc chết. Việc tạo ra tế bào gốc khỏe mạnh để thay thế các tế bào bệnh, điều trị bệnh là một ứng dụng quan trọng. Công nghệ tế bào gốc đang được sử dụng để điều trị nhiều bệnh lý nguy hiểm và phức tạp. Tương lai còn nhiều triển vọng khi tế bào gốc có thể phát triển thành các mô mới để sử dụng trong cấy ghép và y học tái tạo.

3. Thử nghiệm, phát triển các loại thuốc: 

Nuôi cấy tế bào gốc giúp rút ngắn thời gian nghiên cứu và phát triển các loại thuốc. Công dụng này cho phép kiểm tra độ an toàn của các loại thuốc mới, xác định tác động của chúng đối với các tế bào trong cơ thể, và kiểm tra xem chúng có gây tổn thương cho tế bào hay không.

Tế bào gốc chữa được những loại bệnh gì?

Hiện nay, công nghệ tế bào gốc đã có thể ứng dụng để nghiên cứu và điều trị hơn 80 loại bệnh khác nhau, bao gồm các bệnh phức tạp như:

Tổn thương tủy sống

Đái tháo đường loại 1

Bệnh Parkinson

Bệnh Alzheimer

Các bệnh tim mạch

Đột quỵ

Bỏng

Ung thư

Viêm xương khớp

Đa u tủy

Xơ cứng teo cơ 1 bên

…

Và còn nhiều bệnh lý khác nữa.

Quy trình lưu trữ của tế bào gốc

1. Dịch vụ lưu trữ tế bào gốc

Quy trình và dịch vụ lưu trữ tế bào gốc có thể có sự biến đổi tùy theo từng trung tâm hoặc ngân hàng lưu trữ. Tuy nhiên, thông thường, quy trình này gồm các bước sau đây. Để minh họa, chúng ta có thể lấy ví dụ về quy trình tại một số trung tâm lưu trữ tế bào gốc:

Tư vấn và kiểm tra sức khỏe: Trước khi tiến hành lưu trữ tế bào gốc, bạn sẽ tham gia buổi tư vấn với các chuyên gia để hiểu rõ về quá trình này, lợi ích và các vấn đề liên quan. Trong trường hợp lưu trữ tế bào gốc từ máu dây rốn sơ sinh, người mẹ có thể cần kiểm tra sức khỏe để đảm bảo đủ điều kiện cho việc thu thập mẫu tế bào gốc.

Ký hợp đồng lưu trữ: Sau buổi tư vấn, bạn sẽ có cơ hội xem xét và ký hợp đồng lưu trữ. Trong hợp đồng này, các điều khoản và điều kiện liên quan đến quy trình lưu trữ, phí dịch vụ và các quyền và nghĩa vụ của bạn sẽ được đề cập chi tiết.

Thu thập tế bào gốc và lưu trữ: Khi đến thời điểm cần thu thập tế bào gốc, các kỹ thuật viên sẽ tiến hành quy trình này. Đối với tế bào gốc từ máu dây rốn sơ sinh, việc thu thập thường diễn ra sau khi em bé mới chào đời. Mẫu tế bào gốc sẽ được đóng gói và vận chuyển đến ngân hàng lưu trữ, nơi chúng sẽ được xử lý và lưu trữ dưới điều kiện đảm bảo chất lượng.

Bảo mật thông tin: Dữ liệu và thông tin liên quan đến mẫu tế bào gốc và khách hàng sẽ được bảo mật và bảo vệ tuyệt đối.

Sử dụng tế bào gốc: Khi có nhu cầu sử dụng tế bào gốc cho điều trị hoặc nghiên cứu, tế bào gốc sẽ được rã đông, tăng sinh và sử dụng theo các quy trình và phương pháp thích hợp tùy thuộc vào mục tiêu cụ thể.

Quy trình lưu trữ tế bào gốc luôn tuân thủ các quy định và tiêu chuẩn an toàn để đảm bảo tính bền vững và khả năng sử dụng tế bào gốc trong các ứng dụng y tế.

2. Ngân hàng lưu trữ tế bào gốc

Lựa chọn nơi lưu trữ tế bào gốc là một quyết định quan trọng, và Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Xách Tay Nhật đang nổi lên như một trong những đơn vị tiên phong trong lĩnh vực này tại Việt Nam. Các điểm mạnh của họ bao gồm:

Quy trình chuẩn quốc tế: Xách Tay Nhật thực hiện quy trình lưu trữ và nghiên cứu tế bào gốc theo các tiêu chuẩn của các tổ chức và hiệp hội quốc tế hàng đầu về công nghệ tế bào gốc. Điều này đảm bảo tính chuẩn xác và an toàn của tế bào gốc.

Trang thiết bị hiện đại: Hệ thống này đầu tư vào máy móc và trang thiết bị chuyên dụng hiện đại để sử dụng trong việc lưu trữ, nghiên cứu và trị liệu tế bào gốc. Điều này bao gồm phòng Lab hiện đại bậc nhất và hệ thống trang thiết bị sử dụng kỹ thuật tiên tiến để đảm bảo chất lượng và hiệu quả của tế bào gốc trong các ứng dụng điều trị.

Đội ngũ chuyên gia và bác sĩ kỳ cựu: Hệ thống này có đội ngũ chuyên gia, bác sĩ và kỹ thuật viên giàu kinh nghiệm và đào tạo chính quy trong lĩnh vực tế bào gốc. Họ đã có nhiều năm hoạt động trong việc nghiên cứu và ứng dụng tế bào gốc, đồng thời có khả năng thực hiện ghép tế bào gốc tại chỗ, giúp giảm thiểu thời gian và chi phí trong trường hợp cần sử dụng tế bào gốc.

Với những lợi thế này, việc lưu trữ tế bào gốc tại Hệ thống Xachtaynhat.net trở thành một lựa chọn hấp dẫn cho những người quan tâm đến công nghệ tế bào gốc và các ứng dụng tiềm năng của nó trong y học và nghiên cứu.

Ứng dụng tế bào gốc trong việc điều trị bệnh

Công nghệ tế bào gốc đã có những đóng góp quan trọng trong nhiều lĩnh vực y khoa, bao gồm cả việc hỗ trợ thụ tinh trong ống nghiệm, mở ra những triển vọng mới trong điều trị vô sinh và các trường hợp khó khăn trong sinh sản.

1. Tế bào gốc trong việc điều trị rối loạn cương dương

Rối loạn cương dương, xuất phát từ một loạt các nguyên nhân như tiểu đường, chấn thương các mạch máu, thiếu hormone, tổn thương dây thần kinh, và sự ảnh hưởng của quá trình lão hóa, đang trở thành một thách thức quan trọng trong lĩnh vực sức khỏe nam giới.

Ứng dụng công nghệ tế bào gốc có tiềm năng phục hồi các hệ thống thần kinh và mạch máu, đồng thời thúc đẩy quá trình tái tạo các cơ quan liên quan đến chức năng cương dương. Những tiến bộ trong việc sử dụng tế bào gốc có thể giúp khắc phục các nguyên nhân gây ra rối loạn cương dương, mang lại hi vọng và chất lượng cuộc sống tốt hơn cho những người bị ảnh hưởng bởi tình trạng này.

2. Tế bào gốc hỗ trợ thụ tinh trong ống nghiệm

Phương pháp thụ tinh trong ống nghiệm đã thay đổi cuộc sống của nhiều cặp vợ chồng hiếm muộn. Tuy nhiên, quá trình này đòi hỏi một sự tương tác phức tạp giữa trứng và tinh trùng, và nó có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác nhau. Công nghệ tế bào gốc đã được áp dụng để cải thiện quá trình này.

Tế bào gốc có thể được sử dụng để tăng cường chất lượng và hoạt động của tinh trùng ở nam giới, giúp cải thiện khả năng thụ tinh. Đồng thời, chúng cũng được áp dụng để hỗ trợ việc làm tổ của phôi thai trong tử cung của người phụ nữ. Những ứng dụng này đã tạo ra cơ hội lớn cho việc hỗ trợ sinh sản và cải thiện khả năng thụ tinh ở các cặp vợ chồng gặp khó khăn trong việc có con.

Trong tương lai, công nghệ tế bào gốc có tiềm năng tiếp tục phát triển và mang đến những đột phá mới trong lĩnh vực này, đáng mong chờ cho những người đang tìm kiếm sự hỗ trợ trong việc thụ tinh và sinh sản.

3. Tế bào gốc hỗ trợ trong việc điều trị lupus

Lupus ban đỏ hệ thống, một căn bệnh tự miễn, có khả năng gây tổn thương đa dạng tới nhiều cơ quan quan trọng trong cơ thể như da, khớp, tim, phổi, và thần kinh. Mặc dù đã có các phương pháp điều trị cơ bản như sử dụng thuốc ức chế miễn dịch hay thậm chí ghép thận (đối với trường hợp suy thận giai đoạn cuối), nhưng hiện nay, việc thử nghiệm ghép tế bào gốc đang là một phương pháp mới hứa hẹn trong điều trị căn bệnh này.

Trong việc sử dụng tế bào gốc để điều trị lupus ban đỏ, có hai phương pháp chính: ghép tế bào gốc tạo máu và ghép tế bào gốc trung mô đồng loại. Trong số này, phương pháp ghép tế bào gốc tạo máu thường có tỉ lệ thành công cao hơn. Tuy nhiên, nó cũng đi kèm với chi phí thực hiện tương đối cao. Trong khi đó, liệu pháp dựa trên tế bào gốc trung mô đã cho thấy một số kết quả khả quan và được coi là một phương pháp an toàn trong quá trình điều trị.

Việc phát triển và nghiên cứu thêm về ghép tế bào gốc trong điều trị lupus ban đỏ có thể đem lại những tiến bộ quan trọng, mang lại hy vọng cho những người mắc phải căn bệnh này, đặc biệt là những người gặp khó khăn trong việc sử dụng các phương pháp điều trị truyền thống.

4. Tế bào gốc hỗ trợ trong việc điều trị ung thư

Tế bào gốc tạo máu đã chứng minh thành công tại nhiều trường hợp trong việc điều trị ung thư bạch cầu. Các liệu pháp này không chỉ giúp nhiều bệnh nhân vượt qua nguy cơ tử vong, mà còn giúp họ tái hòa nhập vào cuộc sống một cách bình thường.

Đối với các loại ung thư thể đặc, phương pháp kết hợp giữa liệu pháp tế bào miễn dịch và các liệu pháp hóa trị, xạ trị đã mang lại những kết quả tích cực. Tầm nhìn trong tương lai cho phép chúng ta kỳ vọng vào những bước tiến đột phá hơn nữa trong lĩnh vực này. Công nghiệp tế bào gốc đang không ngừng nghiên cứu và phát triển, từ đó mang lại hy vọng cho hàng triệu người mắc bệnh ung thư trên khắp thế giới.

5. Tế bào gốc hỗ trợ trong việc điều trị khớp gối

Cho những người mắc bệnh thoái hoá khớp gối, việc sử dụng tế bào gốc tiêm nội khớp đã được sử dụng để giúp kiểm soát viêm nhiễm và khôi phục chức năng của khớp. Hiện nay, có hai phương pháp phổ biến cho việc điều trị khớp bằng tế bào gốc, bao gồm sử dụng tế bào gốc tự thân từ mô mỡ và tế bào gốc đồng loại từ mô dây rốn.

Cả hai phương pháp này đều mang tiềm năng lớn trong việc hỗ trợ tái tạo và bảo vệ sức khỏe của khớp gối bị thoái hoá. Tế bào gốc từ mô mỡ tự thân có lợi thế về tính an toàn vì chúng được thu thập từ cơ thể của bệnh nhân, giúp tránh tình trạng phản ứng tức thì. Trong khi đó, tế bào gốc đồng loại từ mô dây rốn cũng được coi là một lựa chọn hấp dẫn do tính đa dạng và khả năng tăng sinh cao.

Cả hai phương pháp này đang được nghiên cứu và phát triển mạnh mẽ để đáp ứng nhu cầu của những người mắc bệnh thoái hoá khớp gối, hứa hẹn mang lại giải pháp tốt hơn trong quá trình điều trị và quản lý căn bệnh này.

6. Tế bào gốc hỗ trợ trong việc điều trị bệnh tiểu đường (tuýp I, tuýp II)

Việc áp dụng công nghệ tế bào gốc trong điều trị bệnh tiểu đường đại diện cho một sự đột phá quan trọng trong lĩnh vực y học. Các tế bào gốc được biểu mô tạo thành tế bào sản xuất insulin, và đồng thời khắc phục tình trạng đề kháng insulin tại mô ngoại vi của cơ thể.

Ngoài những tính năng trên, tế bào gốc còn đóng vai trò quan trọng trong việc kích thích sự tái tạo của các tế bào non trẻ trong tuyến tụy, biến chúng trở thành các tế bào tuỵ trưởng thành. Điều này tạo ra một lớp “lá chắn” tự nhiên, bảo vệ tuyến tụy khỏi tác động của stress oxi hóa, một trong những nguyên nhân gây chết tế bào quan trọng trong tuyến tụy. Nhờ đó, việc ứng dụng tế bào gốc mở ra hy vọng trong việc điều trị và quản lý bệnh tiểu đường một cách hiệu quả hơn.

Tóm lại, việc lưu trữ và áp dụng công nghệ tế bào gốc trong lĩnh vực y học đang hứa hẹn trở thành một xu hướng đột phá trong tương lai. Hy vọng rằng bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về tế bào gốc, các ứng dụng quan trọng của chúng trong điều trị và nghiên cứu y học, cũng như quá trình hoạt động của công nghệ tế bào gốc.