Người bị bệnh tiểu đường nên ăn gì và kiêng gì?

Xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh đủ dinh dưỡng, đủ số lượng và chất lượng là yếu tố quan trọng giúp kiểm soát đường huyết.

Người bị bệnh tiểu đường nên ăn gì và kiêng gì? Mời bạn cùng Hifuji tham khảo tiếp những nội dung của bài viết, để biết những thực phẩm người bị tiểu đường nên ăn và không nên ăn nhé!

Người bị bệnh tiểu đường nên ăn gì là tốt cho sức khỏe?

Đái tháo đường hay còn gọi là bệnh tiểu đường, là một bệnh lý rối loạn nội tiết mãn tính. Đặc trưng của bệnh là tăng lượng đường trong máu, nếu đường huyết tăng cao trong thời gian dài sẽ dẫn đến các tổn thương nghiêm trọng lên: tim, mạch máu, thận, mắt và thần kinh.

Đái tháo đường tuýp 2 là phổ biến nhất hiện nay, bệnh thường gặp ở người từ 45 tuổi trở lên đặc biệt là người lớn tuổi. Bệnh tiểu đường xảy ra khi cơ thể có tình trạng kháng với insulin, hoặc không sản xuất được lượng insulin cần thiết.

Insulin là một hormone do tuyến tụy tiết ra, chức năng của nó là làm giảm đường huyết thông qua cơ chế đưa đường từ máu vào tế bào. Tạo năng lượng cho tế bào hoạt động và sinh sôi.

Để kiểm soát tiểu đường người ta sẽ dùng một số loại thuốc kiểm soát đường huyết. Bên cạnh đó cần phải xây dựng cho người tiểu đường một chế độ ăn uống hợp lý. 

Nguyên tắc xây dựng chế độ ăn của bệnh nhân đái tháo đường nói chung là hạn chế tối đa gluxit – chất đường bột. Điều này có tác dụng tránh tăng đường huyết, hạn chế các axit béo bão hòa và tránh rối loạn chuyển hóa. Theo đó người bị tiểu đường nên ăn các thực phẩm sau:

1. Nhóm tinh bột

Người bị tiểu đường nên ăn các loại ngũ cốc nguyên hạt, đậu – đỗ, gạo lứt, các loại củ… được chế biến bằng cách hấp, luộc, nướng nên hạn chế tối đa rán và xào. Các loại khoai, sắn cũng có lượng tinh bột khá lớn nên khi ăn những loại củ này thì cần phải giảm ăn cơm hoặc cắt cơm.

Trong thực đơn tinh bột hàng ngày của người tiểu đường, nên thay thế loại gạo thông thường bằng gạo lứt. Vì gạo lứt nguyên cám có lượng tinh bột ít, sẽ phù hợp với bệnh nhân tiểu đường.

2. Bị bệnh đái tháo đường nên ăn trứng

Trứng là thực đơn không thể thiếu cho người bị tiểu đường, vì trong thành phần của trứng chứa khoảng 0,5 gram carbohydrate không có khả năng làm tăng đường huyết.

Trong 1 quả trứng có chứa hàm lượng cholesterol cao khoảng 186mg. Nhưng theo các các chuyên gia thì hàm lượng cholesterol, người tiểu đường có thể bổ sung là 200mg/ ngày. Về liều lượng người tiểu đường không nên ăn quá 3 quả trứng trong tuần và không ăn quá 1 quả/ngày.

3. Bị bệnh tiểu đường nên ăn nhiều rau xanh

Rau xanh có hàm lượng chất xơ cao, ít calo, chỉ số đường huyết GI thấp. Vì vậy người bị bệnh tiểu đường nên ăn nhiều rau xanh sẽ giúp kiểm soát đường huyết cho cơ thể. Người bị đái tháo đường nên ăn nhiều các loại rau: rau lang – rau khoai, họ nhà cải, cải xoăn, cải bó xôi, rau mồng tơi…

Trong các loại rau xanh còn chứa rất nhiều vitamin và khoáng chất rất tốt cho cơ thể. Điều này sẽ làm giảm tình trạng viêm nhiễm, tăng cường đề kháng và kiểm soát đường huyết tốt.

4. Quế thực phẩm tốt cho người bị bệnh đái tháo đường

Quế là một loại thực phẩm không thể thiếu trong thực đơn của người bị đái tháo đường. Quế có tác dụng thần kỳ là làm giảm đường huyết, cholesterol và triglyceride. Vậy nên bạn hãy bổ sung thêm quế vào thực đơn của mình để kiểm soát đường huyết nhé!

5. Hạt chia thực phẩm tốt cho người bị bệnh tiểu đường

Hạt chia là một loại thực phẩm rất tốt cho người bị đái tháo đường. Trong hạt chia có chứa hàm lượng chất chống oxy hóa và omega 3 rất cao. Hạt chia cũng là một nguồn cung cấp protein và chất xơ thực vật tốt, giúp kiểm soát bệnh tiểu đường type 2 rất hiệu quả.

Không chỉ vậy khi uống hạt chia bạn sẽ có cảm giác no lâu hơn, xua tan đi những cơn đói rất hiệu quả. Sử dụng hạt chia hàng ngày sẽ giúp giảm lượng calo tiêu thụ trong mỗi bữa ăn, giúp giảm đường huyết và giảm cân hiệu quả.

6. Bị bệnh tiểu đường nên ăn các loại quả hạch

Quả hạch là món ăn vặt rất tốt cho bệnh nhân đái tháo đường, bởi nó chứa một lượng lớn chất xơ, ít tinh bột giúp kiểm soát đường huyết hiệu quả. 

Những loại quả hạch tốt cho người bị bệnh tiểu đường bao gồm: hạnh nhân, óc chó, hạt dẻ, hạt mắc ca, hồ đào… Thường xuyên ăn các loại quả hạch này sẽ giúp nâng cao sức khỏe, giảm cân, ổn định hàm lượng insulin trong cơ thể.

7. Bệnh nhân đái tháo đường nên sử dụng chất béo tốt

Các loại thực phẩm có chứa chất béo ít bão hòa luôn được ưu tiên trong chế độ ăn của bệnh nhân tiểu đường. Các loại thực phẩm chứa chất béo tốt đó là: dầu đậu nành, dầu vừng, dầu cá, dầu olive, mỡ cá, dầu hạt hướng dương, quả bơ… Những loại chất béo tốt này sẽ làm giảm nồng độ mỡ máu, rất tốt cho người bị bệnh tiểu đường.

8. Cá thực phẩm tốt cho người bị tiểu đường

Cá là loại thực phẩm rất tốt và được khuyến khích bổ sung vào thực đơn hàng ngày, của bệnh nhân đái tháo đường. Các loại cá ngừ, cá mòi, cá hồi, cá thu rất giàu axit béo omega 3 rất tốt cho người bị tim mạch và bị tiểu đường.

Các loại cá khác cũng là thực phẩm mà bệnh nhân tiểu đường nên ăn hàng ngày. Tuy nhiên khi chế biến các loại cá này bạn nên hấp hoặc kho, không nên chiên rán nhiều.

9. Thịt trắng rất tốt cho người đái tháo đường

Thịt trắng rất tốt cho người bị tiểu đường và những người có bệnh lý tim mạch. Ngoài cá bệnh nhân tiểu đường nên chọn ăn thịt có màu trắng như thịt gà. Hạn chế không nên ăn nhiều thịt đỏ như thịt bò, thịt lợn.

10. Trái cây rất tốt cho người bị tiểu đường

Trái cây là một trong những thực phẩm, không thể thiếu trong thực đơn của người bị bệnh đái tháo đường. Vì trong trái cây có rất nhiều loại vitamin và khoáng chất có lợi cho sức khỏe con người.

Tuy nhiên bạn chỉ nên ăn các loại trái cây có lượng đường thấp như: cam, quýt, đu đủ, bơ, ổi, thanh long, táo, lê, bưởi, chuối không ăn quá 2 quả/ ngày và chỉ ăn vào buổi sáng. Hạn chế ăn các loại trái cây có hàm lượng đường cao như sầu riêng, mít, nhãn.

Người bị tiểu đường nên kiêng thực phẩm gì?

Để việc điều trị và kiểm soát đường huyết đạt kết quả tốt, người bệnh cần phải hạn chế một số loại thực phẩm sau:

• Hạn chế ăn gạo trắng, bánh mì, miến, bột sắn dây, các loại khoai sắn nướng.
• Hạn chế ăn các thực phẩm chứa chất béo bão hòa nhiều cholesterol làm tăng nguy có bị bệnh tim mạch. Những loại thực phẩm này không tốt cho sức khỏe nói chung và người bị bệnh tiểu đường nói riêng.
• Không nên ăn thịt lợn mỡ, nội tạng động vật, da của gia súc gia cầm và da cá các loại.
• Không uống các loại nước có gas, nước ngọt.
• Hạn chế ăn các loại kem tươi, bánh kẹo ngọt, mứt, siro, dầu dừa.
• Hạn chế tối đa các loại bánh kẹo ngọt, các loại mứt và hoa quả sấy khô vì nó có lượng đường rất cao.
• Không nên ăn các loại thực phẩm chế biến sẵn, vì bên trong nó có rất nhiều muối đường và dầu mỡ.

1. Một số nguyên tắc trong ăn uống của người bệnh tiểu đường

Người bị bệnh đái tháo đường nên ăn uống theo sự tân vấn và chỉ định của bác sĩ. Bên cạnh đó bạn cần nắm rõ các nguyên tắc, trong khẩu phần ăn để tránh làm tăng đường huyết. 

Áp dụng nguyên tắc ăn uống phù hợp, sẽ giúp ngăn chặn là chậm các biến chứng của bệnh tiểu đường. Dưới đây là một số nguyên tắc ăn uống cơ bản mà người bị tiểu đường, nên áp dụng:

• Chia khẩu phần ăn thành nhiều bữa trong ngày, vì ăn quá nó sẽ làm đường huyết tăng đột ngột.
• Ăn uống điều độ đúng giờ, không để cơ thể trong tình trạng quá no hoặc quá đói. Vì cơ thể quá đói sẽ khiến tình trạng đường huyết bị hạ, gây rối loạn đường huyết.
• Không nên thay đổi quá nhanh và quá nhiều cơ cấu và khối lượng các bữa ăn hàng ngày.
• Sau khi ăn 30 phút nên vận động nhẹ như đi bộ, không nên nằm hoặc ngồi 1 chỗ sau khi ăn.
• Mỗi ngày nên dành ra 30 phút để tập thể dục nhằm đảm bảo sức khỏe và giúp hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường.

2. Những sai lầm thường gặp trong chế độ dinh dưỡng của người tiểu đường

Bệnh nhân bị tiểu đường sẽ phải hạn chế ăn các loại tinh bột và đường, nhưng không phải là kiêng tuyệt đối. Dưới đây là một số sai lầm khi xây dựng chế độ dinh dưỡng cho người bị bệnh tiểu đường.

• Kiêng tuyệt đối tinh bột. Tinh bột hay đường có trong thực phẩm tự nhiên có vai trò rất quan trọng, giúp cung cấp năng lượng cho cơ thể hoạt động. Vậy nên người bị tiểu đường không nên cắt hoàn toàn tinh bột trong bữa ăn hàng ngày. Mà bạn chỉ nên giảm số lượng tinh bột trong bữa ăn, hoặc lựa chọn những loại tinh bột tốt như gạo lứt.
• Kiêng không ăn trái cây ngọt. Những loại trái cây có vị ngọt nhẹ như chuối, táo, lê, dưa hấu… Người bị tiểu đường vẫn có thể ăn được bình thường, vì hàm lượng đường trong những thực phẩm này không cao.
• Ăn nhiều thịt đỏ. Dù thịt đỏ có khả năng giúp tăng cường hệ miễn dịch, nhưng ăn quá nhiều sẽ gây tăng cholesterol trong máu. Điều này sẽ gây ra nguy cơ mắc bệnh tim mạch.

• Sử dụng chế độ ăn loại bỏ hoàn toàn chất béo. Chất béo có vai trò dự trữ và cung cấp năng lượng cho cơ thể, giúp hấp thụ một số loại vitamin tan trong dầu. Vậy nên người bị bệnh tiểu đường không nên, cắt bỏ hoàn toàn chất béo trong thực đơn hàng ngày.
• Hiểu sai về thực phẩm có chứa đường. Đường tồn tại ở nhiều dạng khác nhau, một số người nghĩ rằng đường chỉ có ở những thực phẩm có vị ngọt. Nhưng thực ra đường có ở nhiều loại thực phẩm không có vị ngọt như: cơm, lúa mạch, đậu, snack, mì, miến, khoai, bánh mì, củ cải, tương ớt, tương cà chua, sốt đóng hộp…

Bài viết của XACHTAYNHAT.NET đã trả lời chính xác cho bạn câu hỏi người bị bệnh tiểu đường nên ăn gì và kiêng gì? Hi vọng những thông tin hữu ích trong bài viết, sẽ giúp bệnh nhân đái tháo đường xây dựng được chế ăn hợp lý giúp làm giảm đường huyết.